دنیای موسیقی

دنیای موسیقی با شما در زمینه های مختلف موسیقی اعم از آشنایی با سازها، اخبار موسیقی ایران و جهان، آموزش موسیقی و ... همراه خواهد بود.

دنیای موسیقی با شما در زمینه های مختلف موسیقی اعم از آشنایی با سازها، اخبار موسیقی ایران و جهان، آموزش موسیقی و ... همراه خواهد بود.

طبقه بندی موضوعی

آشنایی با ساز لَله وا

دوشنبه, ۷ اسفند ۱۳۹۶، ۱۰:۵۲ ق.ظ



یکی از تأثیر گذارترین آلات موسیقی و اصیل ترین ساز مازندران به شمار می رود . که در دو واژه ( لَله ) ( laleh ) که در مازندران نام گیاهی است . کلمه وا ( wa ) به معنی باد است . یعنی سازی که با باد دمیده می شود . لَله وا ونی دارای هفت بند و 6 گره می باشند که در بند چهارم یک سوراخ در روی نی و یک سوراخ در پشت ساز که محل انگشت شصت می باشد . تفاوت اساسی لَله وا با نی در اینست که به سرنی موسیقی سنتی از داخل تراشیده می شود . نازک می گردد ولی سر لَله وا از بیرون و به صورت مایل بطرف جای لب قوس می دهد طوری که کامل روی لب بنشیند و هر اندازه سر لَله وا از نظر قطر کلفت تر باشد  سطح اتحاد لب بر ساز بیشتر خواهد شد و نوازنده راحتتر ساز می نوازد .

فرق دیگر اینست که لَله وا را با لب می نوازند و طریقه دمیدن در آن بصورت نفس برگردان می باشد . یعنی نوازنده باید تمام قطعات را با یک نفس بنوازد بدین صورت که نوازنده هنگام دمیدن ، مقدرای هوا را از راه بینی وارد شش ها کرده و در حالی که هوای داخل شش در حال تمام شدن است . شش ها را منقبض می کند تا از هوای باقیمانده استفاه و خیلی سریع از طریق بینی با یک یا دو نفس مجدداً شش ها را پر از هوا می نماید .البته اینکار در اثر ممارست عادی می شود بطوریکه شنونده تغییری در صدا احساس نمی کند . اما نی را با دندان می نوازند و نیاز به نفس برگردان نیست .


آشنایی با ساز لله وا


فرق دیگر اینست که نی و لَله وا در کوک با هم تفاوت دارند . اگر طول لَله وا و نی و قطر آنها مساوی باشد نیم پرده دارای اختلاف کوک هستند . یعنی اگر نی صدای دو do بدهد حال همین نی را اگر با لب و مثل لَله وا بنوازید صدای سی یا کمتر از دو می دهد و صدا بم تر می شود .
به عبارت دیگر اگر بخواهیم از نی ولَله وا با هم در یک ارکستر استفاده کنیم باید لَله وای کوتاهتری انتخاب نمائیم زیرا نی چون داخل دهان قرار می گیرد طولش کمتر می شود . ولی لَله وا با لب نواخته می شود و طول ثابتی دارد .پست صدا دهی نی و لَله وا بالاتر از دو اکتا واست .
بعضی از صداها در نی و لَله وا مشترک است .
مثل سل و لا در صدای اوج ( og ) که در صدای غیث ( gIs ) هم مشترک است . یا نت های ( دو – ر – می ) در صدای غیث که در صدای ذیل (Zel ) یا غیث مشترک است . در هنگام نواختن لَله وا صدای اضافه ای در بازدم با صدای اصلی ساز در هم آمیخته می شود که در نوع خود کم نظیر است به این صدا جر گویند که به دلخواه نواخته می شود .
بطور معمول بلند ترین لَله وا مورد استفاده تقریباً Cm 70 سانتیمتر طول دارد که دست بسته آن صدای سل زیر حامل می دهد .
به اولین صدای نی یا لَله وا بم bam گویند که یک اکتاو بالاتر از صدای بم را صدای اوج ( og ) می گویند .


آشنایی با ساز لله وا


این ساز به زندگی دامپروری ارتباط داشته و با آرمان‌ها و ارزش‌های چوپانان ارتباط دارد. قدیمی‌ترین نغمه‌های این ساز به چرا و وصف دام ارتباط دارند. بعدها برخی نغمات و قطعات مربوط به رپرتوار سرنا و قطعات موسیقی مراسمی مانند «رقص مقوم» و یا برخی نغمه‌های آوازی مانند «کتولی» و «کل‌حال» نیز با این ساز خوانده می‌شوند. همچنین این ساز را معمولا در شونیشت ‏های زمستانی گله ‏داری و شب ‏نشینی‏ های پیش از عروسی به تنهایی یا در جواب آواز و تَوری (تبری- ترانه مازندرانی‏) می ‏نوازند.
 در حال حاضر، مهم‌ترین نغماتی که توسط این ساز اجرا می‌شوند شامل کشتی مقوم، بورسری، کمرسری، کل حال، نقره سری، سلک حال، چراغ حال، مش حال، تریکه‌سری، جلویی(جلودری)، سما حال(رقص مقوم)، ولگه سری، غریبی، همه ره ردن، یاغی بورده، کرده حال(چپون حال)، امیری، کتولی و بخشی از ترانه‌ها است. شایان ذکر است ساخت این ساز آسان بوده و از چوبی که در زبان مازنی آنرا للِه می نامند و در نزدیکی مردابها یا زمینهای کشاورزی می روید استفاده می شود.

نظرات  (۱)

سلام

چطو ی صدای لله وا رو دربیارم دقیقا از کدام نقطه بدمم

متشکرم اگه پاسخ بدی

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی