یکی از تأثیر گذارترین آلات موسیقی و اصیل ترین ساز مازندران به شمار می رود . که در دو واژه ( لَله ) ( laleh ) که در مازندران نام گیاهی است . کلمه وا ( wa ) به معنی باد است . یعنی سازی که با باد دمیده می شود . لَله وا ونی دارای هفت بند و 6 گره می باشند که در بند چهارم یک سوراخ در روی نی و یک سوراخ در پشت ساز که محل انگشت شصت می باشد . تفاوت اساسی لَله وا با نی در اینست که به سرنی موسیقی سنتی از داخل تراشیده می شود . نازک می گردد ولی سر لَله وا از بیرون و به صورت مایل بطرف جای لب قوس می دهد طوری که کامل روی لب بنشیند و هر اندازه سر لَله وا از نظر قطر کلفت تر باشد سطح اتحاد لب بر ساز بیشتر خواهد شد و نوازنده راحتتر ساز می نوازد .
