چگونگی تنظیم تراس راد گیتار

آموزش تنظیم اکشن گیتار از طریق جابجایی تراس راد

هر نوازنده‌ای باید از نحوه‌ی صحیح تنظیم و نگهداری از دسته گیتار اطلاع داشته باشد.

تراس راد نام میله‌ای است که در داخل دسته گیتار و برای مقوام کردن بیشتر آن تعبیه شده است. این میله در بسیاری موارد داخل دسته و زیر فرت‌برد قرار دارد و از بالای دسته (و گاهی از پایین) قابل تنظیم است. اما تراس راد چه زمانی نیازمند تنظیم مجدد است؟

دسته گیتار در حالت استاندارد کمی خمیده است. این خمیدگی به سیم‌ها کمک می‌کند که نت‌ها را در تمامی طول دسته به خوبی اجرا کنند و به قول معروف گز نزنند. هرچند این میله طی زمان و با تغییرات آب و هوایی ممکن است از حالت استاندارد خود خارج شود و بهتر است که به شکل مداوم خمیدگی دسته گیتار را کنترل کنید و در صورت نیاز آن را به حالت استاندارد برگردانید.

چگونه خمیدگی مناسب را تشخیص دهیم؟

در تصویر بالا سه مثال از خمیدگی بیش از حد به سمت داخل، خمیدگی بیش از حد به بیرون و در نهایت حالت استاندارد را مشاهده می‌کنید. میزان خمیدگی مطلوب به سلیقه‌ی نوازندگان نیز بستگی دارد. برخی از نوازندگان به دنبال اکشن (فاصله‌ی سیم‌ تا فرت‌برد) بالاتر و در عین حال صدای شفاف‌تر هستند. به همین دلیل به دنبال دسته‌های خمیده‌تر می‌روند. در این حالت تنش (Tension) بالاتری بین دسته و سیم ایجاد خواهد شد که به ایجاد صدایی شفاف و مناسب (مخصوصا در کوک‌های پایین‌تر مانند دراپ‌دی) کمک به سزایی می‌کند. هرچند بسیاری از نوازنده‌ها به دنبال اکشن پایین‌تر هستند و ترجیح می‌دهند خمیدگی دسته را تا حد ممکن کم کنند.

چگونه تراس راد را تنظیم کنیم؟

تراس راد در گیتارهای الکتریک از بالای دسته گیتار و در گیتارهای آکوستیک و کلاسیک از پایین دسته قابل دسترسی است. اگر راد را در حالت عادی مشاهده نمی‌کنید احتمالا یک درپوش کوچک توسط شرکت سازنده برای دسترسی به آن تعبیه شده. این درپوش معمولا با باز کردن چند پیچ کوچک از گیتار جدا می‌شود. پس از مشاهده‌ی تراس راد می‌توانید آن را با یک پیچ‌گوشتی ساده یا آچار الن تنظیم کنید. بسیاری از تعمیرکنندگان پیش از تنظیم میله، آن را بیرون آورده و شیارها را تمیز و روغن کاری می‌کنند. هرچند در ابتدا نیازی به این کار نیست و به یاد داشته باشید که برخی از شرکت‌ها میله را در داخل گیتار ثابت می‌کنند. پس امکان بیرون آوردن آن وجود نخواهد داشت.
بهتر است مراحل تنظیم تراس راد را با کمی شل کردن میله آغاز کنید. اگر میله را به سمت راست بچرخانید؛ تراس راد محکم‌تر خواهد شد و در نتیجه دسته صاف‌تر می‌شود و اگر میله را به سمت چپ بچرخانید میله آزادتر می‌شود و در نتیجه دسته خمیدگی بیشتری پیدا می‌کند. دسته گیتار را نسبت به نیاز خود تنظیم کنید و از یاد نبرید که میله تا حد مشخصی محکم خواهد شد و سپس به دسته آسیب می‌زند. پس تنها به قدرت خود تکیه نکنید و توانایی گیتار را نیز در نظر بگیرید.
اگر دسته را زیادی صاف کنید معمولا فرت‌های بالاتر شروع به زنگ زدن می‌کنند. برای امتحان بهتر است انگشت خود را بر روی فرت اول بگذارید و صدای هر سیم را امتحان کنید. اگر دسته زیادی مستقیم باشد بر اثر لرزش سیم، فرت دوم نیز به صدا درخواهد آمد و آوایی نامناسب به گوش می‌رسد. در این صورت بهتر است دسته را کمی خم‌تر کنید.
تنظیم درست گیتار بر اثر آزمون و خطا و طی زمان به دست خواهد آمد. پس برای یادگیری این کار عجله نکنید. معمولا پس از جابجایی میله، حدود یک روز طول می‌کشد تا دسته در حالت نهایی خود ثابت شود. پس ممکن است مجبور شوید پس از یک روز مجددا تغییرات کوچکی را در دسته اعمال کنید.